از فواید گیاه سنا چه می دانید؟
“سنا” گیاهی است که بیشتر به شکل بوته ای بوده، برگ آن خواص دارویی فراوانی دارد. این گیاه بومی آفریقا و هندوستان بوده و به صورت وحشی و کشت شده یافت می شود، گونه ای از گیاه سنا در جنوب ایران و در حوالی خلیج فارس میروید، ولی به دلیل نیاز زیاد به این گیاه، عمده آن وارداتی است.
گرچه گونه ایرانی و نوع وارداتی از نظر گیاه شناسی با هم متفاوت می باشند، ولی از نظر خواص مشابه هستند. گیاه سنا با خاصیت نیرومند ضد یبوست خود، روده ها را تمیز کرده و حرکات آن ها را تسهیل می کند. خمیر تهیه شده از پودرِ برگ سنا می تواند برای درمان مشکلات پوستی مانند اگزما، رفع شقاق دست و پا، درمان خارش پوستی، برطرف کردن لکه های سیاه و سفید پوست، بهبود زخم های کهنه و مشکلات قارچی، بر روی موضع مورد نظر قرار داده شود.
طبیعت سنا گرم و خشک بوده، برخی خواص برگ سنا شامل درمان تهوع و اختلالات گوارشی، ضد یبوست و ملین، تسکین درد مفاصل و درد کمر، درمان سیاتیک و نقرس، تصفیه کننده خون، قاعده آور و درمان بیماری صرع است. از دیگر موارد کاربرد این گیاه، استفاده از آن برای لاغری و رسیدن به تناسب اندام است. در ادامه این مطلب به خواص برگ سنا برای لاغری و طریقه مصرف آن پرداختهایم.
طریقه مصرف برگ سنا
برگ سنا را میبرگ سنا را می توان همانند چای معمولی دم کرد. لازم به ذکر است، سنا را 10 دقیقه بیشتر دم نکنید و به جوش هم نرسد. میزان مصرف روزانه برگ گیاه سنا برای افراد بزرگسال، بین نیم تا یک گرم است.
بهترین زمان مصرف شب هنگام است و می توان این دمنوش تلخ را با نبات یا عسل شیرین کرد، ولی تلخی آن کاملاً از بین نمی رود. در مصرف سنا نباید زیاده روی کرد، چرا که ممکن است باعث اسهال شدید گردد. همچنین نباید از سنا به طور ممتد و طولانی استفاده کرد، چون باعث تنبلی روده میگردد. بهتر است پس از دو هفته استفاده، یک یا دو هفته مصرف آن را قطع کنید. نکته قابل توصیه دیگر این است که مصرف سنا برای کودکان کمتر از ده سال، زنان باردار، شیرده و افراد دارای بیماریهای خاص ممنوع است.
گیاه سنا
گیاه سنا به عنوان مسهل و ملین و تصفیه کننده حون است . اثرش بیشتر بر روی روده بزرگ است و حالت انقباضی (حرکات دودی) روده بزرگ را تحریک و تقویت می کند و به تخلیه ان کمک می کند .ویژگی گیاه سنا این است که مستقیما و بدون واسطه دستگاه گوارش را تحریک نمی کند بلکه آن را به تجدید فعالیت انداخته و تخلیه روده را آسان تر می کند . سنا نباید در افراد کمتر از ده سال مصرف شود .
درمان یبوست شدید با دمنوش سنا
بهترین گیاه برای درمان یبوست است. این گیاه اثر مسهلی نسبتا قوی داشته و برای تخلیه روده در اعمال جراحی و یا عکسبرداری از روده ها استفاده می شود. بهتر است سنا از فرآورده های صنعتی آن که به شکل قرص است مصرف شود اما نیم تا یک گرم از برگ سنا به صورت دم کرده یا جوشانده با یک لیوان آب در روز نیز می تواند استفاده شود که محلول تهیه شده بسیار تلخ است.
معرفی گیاه سنا
مصرف سنا در زنان باردار وکودکان
مصرف بیش از حد این گیاه می تواند سبب دردهای شکمی، دل پیچه و تنبلی روده ها را در پی داشته باشد؛ برای جلوگیری از تنبلی روده ها و عوارض طولانی مدت سنا بهتر است پس از یک یا دو هفته مصرف آن قطع شود. سنا در حاملگی و شیردهی منع مصرف دارد چرا که مدارکی مبنی بر اثرات موتاژنیک و ژنوتوکسیک گزارش شده است. همچنین میوه سنا برای کودکان مناسب است و اثری ملایم تر از برگ دارد و مقدار مصرف آن همانند برگ سنا است. مصرف این گیاه در زنان باردار یا شیرده و نیز کودکان زیر12 سال ممنوع می باشد.
خواص برگ سنا برای لاغری
یکی از راه هایی که افراد برای لاغر شدن به سمت آن گرایش دارند، استفاده از گیاهان دارویی برای کاهش وزن و لاغری است که در خیلی از موارد اگر به طور صحیح استفاده شود، مفید خواهد بود. البته مانند تمام کمک کننده های لاغری آنچه که اهمیت دارد این است که قبل از استفاده از این گیاهان برای لاغرشدن باید به ورزش و نوع تغذیه نیز توجه داشت. یکی از گیاهان دارویی موثر استفاده از برگ سنا برای لاغری است.طبق نظر پزشکان طب سنتی و طبیعت درمانگران، برای برطرف کردن چاقی شکم، اولین درمانش سنای مکی و گل سرخ است، به این منظور بایستی، برگ سنا و گل سرخ را مخلوط کرده، مانند چای معمولی دم کرده و مصرف شود. سنا با تاثیرات متقابلی که بر باکتری های مجاری گوارشی دارد، منجر به بروز انقباضات روده ای می شود.
این انقباضات در اثر آنتراکینونها به وجود می آید که در سنا وجود دارند.همچنین برگ سنا حاوی گلیکوزیدها (گروهی از ترکیبات ارگانیک) می باشد، این ترکیبات با نرم کردن ماهیچه ها به هنگام عبور غذاهای هضم شده از روده ها، در قالب ملین عمل می کنند و بدین ترتیب به افزایش حجم مدفوع و خروج آن از روده کمک می کنند.
پروسه مذکور بواسطه زنجیره ای از اسیدهای چرب انجام می گیرد که باعث بهتر شدن عمل گوارش، تخمیر و نیز تبدیل موفقیت آمیز گلیکوزیدها به عوامل ملینی می شود و از این طریق به کاهش وزن و لاغر شدن کمک می کند.سنای مکی این خاصیت را دارد که چربی بدن اعم از چربی خون، چربی دور شکم و کبد چرب را درمان می کند و از بدن خارج می کند. البته همه مسهل ها این خاصیت را دارند ولی سنا این خاصیت را بیشتر دارد و اثر گذار تر است.سنا را 10 دقیقه بیشتر دم نکنند و به جوش هم نرسد و فقط دم کنند. البته مختصری دلپیچه و اسهال می آورد ولی خوبی آن این است که چربی ها را برطرف می کند. منتهی بعد از استفاده از این دستور باید اصول تغذیه خصوصا خوردن آب را اصلاح کنند چون زیاد خوردن آب باعث بزرگ شدن شکم می شود.
نکته :استفاده از دم کرده سنا باید با فاصله سه روز باشد نه زودتر.
خواص سنا برای پوست
خمیر تهیه شده از پودرِ برگ سنا می تواند برای درمان مشکلات پوستی مانند اگزما، رفع شقاق دست و پا، درمان خارش پوستی، برطرف کردن لکه های سیاه و سفید پوست، بهبود زخم های کهنه و مشکلات قارچی، بر روی موضع مورد نظر قرار داده شود.
بهتر است بدانید جهت درمان عوارض پوستی برگ سنا را در سرکه دم کرده سپس به محل بمالند.
خواص سنا
برخی خواص برگ سنا شامل درمان تهوع و اختلالات گوارشی، ضد یبوست و ملین، تسکین درد مفاصل و درد کمر، درمان سیاتیک و نقرس، تصفیه کننده خون، قاعده آور و درمان بیماری صرع است. از دیگر موارد کاربرد این گیاه، استفاده از آن برای لاغری و رسیدن به تناسب اندام است .سنا حاوی گلیکوزیدها می باشد، گروهی از ترکیبات ارگانیک که معمولا در تمامی گیاهان وجود دارد. این ترکیبات با نرم کردن ماهیچه ها به هنگام عبور غذاهای هضم شده از روده ها، در قالب ملین عمل می کنند و بدین ترتیب به افزایش حجم مدفوع و خروج آن از روده کمک می کنند. پروسه مذکور بواسطه زنجیره ای از اسیدهای چرب انجام می گیرد که باعث بهتر شدن عمل گوارش، تخمیر و نیز تبدیل موفقیت آمیز گلیکوزیدها به عوامل ملینی می شود.سنا در بزرگسالان باید نیم تا یک گرم مصرف شود . بعد از آن یک لیوان اب بخورید . اگر جوشانده را با عسل یا نبات یا گز علفی شیرین کنند بسیار مطبوع می باشد. در کتاب تحفه حکیم مومن آمده است که قوتش تا 7 سال می ماند و برای سودا و بلغم و صفرا و اخلاط سوخته که در عمق بدن نفوذ کرده باشد حالت مسهلی دارد و موجب تقویت بدن می گردد. با گیاه سنا می توان یبوست را در منزل درمان کرد .همچنین عامل جلای جلد است برای درد مفاصل و سر درد و درد شقیقه و درد پهلو و جنون و صرع هم البته مفید است . اگر سنا را در سرکه بجوشانند به حدی که قوام بیاید برای شستشو و درمان زخم ها و جلوگیری از ریزش مو مفید است .
1. برگ سنا دارای طبع گرم و خشک می باشد.
2. ملین می باشد.
3. خانم هایی که بچه شیر می دهند و خانم های باردار از خوردن سنا خودداری فرمایید.
4. برگ سنا در اثر جوشاندن خاصیت مسهل بودنش را از دست می دهد.
5. برگ سنا تصفیه کننده خون می باشد.
6. برگ سنا دمکرده اش گیاهی قاعده آور است.
7. سنا مسهل بلغم، صفرا و اخلاط سوخته می باشد به خاطر همین درخشان کننده پوست می باشد.
8. برای بیماری صرع مفید می باشد.
9. جهت میگرن و سردرد کهنه نیز موثر است.
10. برای درمان سیاتیک و نقرس از دمکرده سنا می توان استفاده نمود.
11. جهت تسکین درد مفاصل و درد کمر برگ سنا را در روغن زیتون جوشانده بعد صاف نموده میل فرمایید و به محل درد بمالند
12.بهتر است بدانید جهت درمان عوارض پوستی برگ سنا را در سرکه دم کرده سپس به محل بمالند.
13. مقدار مصرف سنا 2 گرم در 200 سی سی آبجوش می باشد.
14. برای کاستن عوارض جانبی سنا نظیر قولنج آن را با گشنیز، دارچین، زنجبیل، انیسون و هل مخلوط نموده میل فرمایید.
15. جهت رفع شقاق دست و پا از دمکرده آن میل کنید و به محل بمالند.
16. بهتر است جهت درمان خارش پوستی لکه های سیاه و سفید پوست، زخم های کهنه و رفع ریزش مو برگ سنا را در سرکه پخته به محل بمالند.
17. جهت تنگی نفس از دمکرده این گیاه می توان استفاده نمود.
خواص درمانی سنا
بطور کلی سنا مسهل و آرام بخش ، ضدعفونی کننده و حشره کش ، التیام دهنده زخم ها ، معرق ، مدر ، ضد کرم ، ضد خونریزی رحمی ، پادزهر گزیدگی سموم حیواناتی مانند مار ، تسکین دهنده قوای شهوانی و تقویت کننده قوه بینایی می باشد.
حدود 10 گرم برگ سنا را دم کرده و کم کم میل کنید مسهل بسیار قوی بوده و برای رفه یبوست مفید است. دم کرده سنا باعث جذب مواد زائد از مغز و شش ها و دیگر دستگاه های داخلی جذب کرده و از دستگاه گوارش دفع می کند. برای درمان سرع ، سر دردهای کهنه ، تنگی نفس و جوش های کهنه ای که با معالجات سطحی و جلدی مداوا نشده اند و همچنین برای درمان وسواس موثر می باشد.از دم کرده سنا نیز برای درمان بیماری های روانی ، درمان سیاتیک ، ریزش مو ، دفع کرم معده و درمان شقاق استفاده می گردد.برای درمان یبوست اطفال می توان دم کرده غلیظ آن را به شکم طفل ملیده و یا مادر از دم کرده بخورد تا یبوست طفل درمان گردد.می توان سنا را در سرکه دم کرد تا غلیظ گردد ، سپس بر روی پوست بمالید برای درمان عوارض پوستی و چرب مفید است
در موارد یبوست شدید می توان 20 گرم سنا با 30 گرم لیمو عمانی خشک بجوشانید و صاف کنید و صبح ناشتا میل کنید. راه دیگر برای درمان یبوست شدید برگ سنا را با 4 برابر روغن زیتون جوشانده و چند روز مصرف کنید.
هشدار ها و موارد منع مصرف گیاه سنا
مصرف سنا در برخی از شرایط ممنوع می باشد. افراد مبتلا به انسداد روده، بیماری کرون، کولیت لولسراتیو، هموروئید یا زخم معده می بایستی از مصرف سنا خودداری کنند.در صورت مصرف داروهای قلبی، قبل از مصرف سنا حتما با پزشک خود مشورت کنید، چرا که امکان بروز تداخلات دارویی وقوع اختلالات قلبی وجود دارد.مصرف همزمان سنا با داروهای ادرارآور ممنوع می باشد چرا که این امر می تواند منجر به دفع بیش از حد پتاسیم از بدن شود.گاهی اوقات مصرف سنا با اسهال همراه می باشد، از اینرو بهتر است که به منظور آگاهی از نحوه واکنش بدن به تاثیرات این ماده مصرف آن را با دوزهای پایین آغاز کنید.
از نوشیدن سنا بمدت بیشتر از 7 روز متوالی خودداری کنید. گذشته از این مصرف این گیاه در زنان باردار یا شیرده و نیز کودکان زیر12 سال ممنوع می باشد. سنا یک ملین نسبتا قوی می باشد، از اینرو می بایستی تنها به هنگام نیاز و به میزان متعادل مصرف شود. مصرف مدوام سنا می تواند موجب وابستگی به آن شود، بنابراین نمی بایستی آنرا به شکل روزانه مصرف کرد. این نکته را بخاطر داشته باشید که یبوست های شدید نیازمند مراقبت های پزشکی می باشند. در آخر لازم به ذکر است که نمی بایستی از سنا به منظور پیشگیری از بروز یبوست استفاده کرد.
منبع:معرفی گیاه سنا