نخل ماداگاسکار (Pachypodium lamerei) یکی از مقاومترین گیاهان آپارتمانی است که نگهداری از آن بسیار ساده است و علاوه بر ایجاد محیطی زیبا در فضای خانه، به تصفیه هوای محیط داخلی منزل و تولید اکسیژن کمک میکند. این گیاه بومی مناطق بیابانی ماداگاسکار است و از این رو به نور فراوان نیاز دارد، به طوری که در محیط کم نور برگهای جدید گیاه سیاه شده و میریزند و رشد گیاه نیز متوقف میشود. بنابراین از مهمترین شرایط نگهداری نخل ماداگاسکار در خانه، تامین نور مورد نیاز گیاه است.
شرایط نگهداری نخل ماداگاسکار
خاک: مناسبترین خاک برای گیاه نخل ماداگاسکار ترکیب خاکبرگ و ماسه است. دقت داشته باشید که گلدان زهکش مناسب داشته باشد تا آب اضافی به سرعت خارج شود.
آبیاری: نیاز آبی گیاه نخل ماداگاسکار بسیار کم است و به خشکی مقاومت خوبی دارد. برای آبیاری گیاه لازم است هر ۷ تا ۱۰ روز گیاه آبیاری شود و در فاصله بین دو آبیاری خاک گلدان کاملا خشک شود. همچنین توجه داشته باشد در فصل زمستان به دلیل به خواب رفتن گیاه، میزان آبیاری کمتر شده و تنها در حدی به آن بدهید که از خشکی کامل آن جلوگیری شود.
نور: نخل ماداگاسکار نیاز به نور زیاد دار. بهترین مکان برای نگهداری این گل در آفتاب مستقیم جلوی پنجره جنوبی اتاق پذیرایی یا اتاق خواب است .
دما: این گیاه، دمای کمتر از ۱۰ درجه سانتی گراد را تحمل نمیکند. بهترین دما در درجه حرارت بین ۳۰ تا ۵۰ در جه سانتی گراد است.
کوددهی: نیاز کودی نخل ماداگاسکار پایین است. میزان کوددهی مورد نیاز گیاه در فصل رشد (بهار و تابستان) هر دو هفته یکبار کافی است. در فصل زمستان گیاه نیاز به تغذیه کودی ندارد. همچنین میتوانید، در فصل رشد، مقداری کود ورمی کومپوست روی سطح خاک بریزید تا به تدریج عناصر غذایی مورد نیاز گیاه آزاد شوند. کوددهی بیش از حد موجب افزایش عناصر درون خاک خواهد شد و سوختگی نوک و حاشیه برگها را در پی دارد. برگهای مسنتر مستعد سوختگی در این حالت خواهند بود.
خاک: زهکشی مناسب بستر خاک یکی از عوامل ماندگاری نخل ماداگاسکار به شمار میرود. این بستر باستی طوری باشد که آب اضافی از آن خارج گردد. ماندن آب در خاک به معنای شیوع پوسیدگی در ریشه گیاه است. برای برطرف کردن این پوسیدگی ابتدا کف گلدان را با استفاده از سنگریزه درشت (ضخامت 3 تا 5 سانتیمتر) پر کنید. ترکیب ۶۰ درصد ماسه ۳۰ درصد پیت ماس و ۱۰ درصد ورمی کمپوست از ترکیبات ایده آل برای کاشت نخل ماداگاسکار است.
آفات و بیماریها: به طور کلی نخل ماداگاسکار نسبت به بسیاری از آفت ها مقاوم است. آفت رایج این گیاه شپشک آردآلود و کنه است که برای دفع آنها میتوانید از سم کونفیدور و آبامکتین استفاده کنید.
تعویض گلدان: لازم است هر دو یا سه سال یکبار گلدان گیاه را با یک سایز بزرگتر تعویض کنید. ریشه های بیرون زده از زیر گلدان هم نشانه خوبی برای تعیین زمان نیاز به تعویض گلدان است.
ذکر این نکته در مورد نگهداری نخل ماداگاسکار ضروری است که این گیاه در فصل خواب یعنی نیمه دوم سال به دور رکود (خواب زمستانی) وارد شده و برگهای خود را از دست میدهد. بنابراین لازم است در این مدت میزان آبیاری را نصف و کودهی رو متوقف کنید و دوباره با شروع بهار و افزایش نور و دما برگ ها سبز میشوند و گیاه دوباره شروع به رشد میکند.
گیاه شناسی نخل ماداگاسکار
نخل ماداگاسکار از گیاهان بومی جزایر ماداگاسکار واقع در آفریقای شرقی است. این درخت به دلیل شباهت زیادی که به درخت نخل دارد به این نام، نامگذاری شده است و در واقع از خانواده Apocynaceae یا همان خرزهره است. نخل ماداگاسکار دارای تنه بلند، رنگ خاکستری مایل به نقره ای، برگهای باریک و بلند در انتهای بالایی تنه و تیغ های تیز در تنه است. این گیاه در فصولی از سال دارای گلهای سفید معطری در بالای گیاه بوده ولی در داخل خانه و محیط آپارتمان به ندرت گل میدهد.
بیشتر مردم نخل ماداسگار را بدون تنه بزرگ و به عنوان گیاهی کوچک خریداری میکنند. در حالی که این نوع کاکتوس میتواند تا ارتفاعی نزدیک به ۶ متر رشد کند. اگر شرایط رشد نخل ماداسگار مناسب باشد به سرعت ارتفاع میگیرد. ۱۸۰ سانتیمتر در طی دو سال میتواند رشد قابل توجهی برای یک گیاه آپارتمانی باشد.
در فصل بهار برگهای نخل ماداسگار طولی نزدیک به ۴۰ سانتیمتر و عرضی در حدود ۱۰ سانتیمتر پیدا خواهند کرد. این برگها در زمستان ریخته ولی در فصل جدید دوباره رویش پیدا خواهند کرد.
نحوه تکثیر نخل ماداگاسکار
ازدیاد نخل ماداگاسکار از طریق کاشت بذر و یا جدا کردن پاجوشها از گیاه مادری است.
تکثیر از طریق بذر: برای تکثیر نخل ماداگاسکار، از طریق بذر ابتدا بذرها را ۲۴ ساعت قبل بخیسانید . توجه داشته باشید، این گیاه خیلی زود قوه نامیه خود را از دست می دهد، از این رو از بذر ها ی تازه که بعد از خشک شدن و ترکیدن میوه ها در زمان حدودا اواخر تابستان و اوایل پائیز تهیه شده اند استفاده کنید .
تکثیر از طریق پا جوش: پاجوشهای ظاهر شده بر روی گیاه را جدا کنید و در دمای ۲۰ درجه و در محل خنک و سایه قرار دهید تا شیره داخلش خشک شده و به اصطلاح کالوس دهد و بعد در خاک سبک و حاصلخیز بکارید. خاک را همیشه مرطوب نگهدارید و برای حفظ رطوبت روی گلدان را، با پلاستیک شفاف بپوشانید. زمان که گیاه ریشهدار شد پلاستیک را برداشته و به گلدان اصلی انتقال دهید.
منبع:گیاه ماداگاسکار